Vuurwerk

Februari-maart 2024

De jaarwisseling en de aanloop daar naartoe moet een feest zijn voor iedereen in gemeente Oirschot. In gemeente Oirschot mogen personen vanaf 16 jaar siervuurwerk afsteken tijdens de jaarwisseling (van 31 december 18.00 uur tot 1 januari 02.00 uur). Alle momenten daarbuiten is dit verboden. Helaas wordt er elk jaar overlast veroorzaakt, onder andere door het afsteken van vuurwerk buiten de afgesproken tijden. Dit onderzoek heeft als doel inzichtelijk te maken in hoeverre de inwoners van de gemeente Oirschot vuurwerkoverlast ervaren en hoe we de eventuele overlast rondom de jaarwisseling kunnen verminderen.

Uitvoering van het onderzoek

Steekproef Leden van inwonerspanel Oirschot
Methode Online/Open link
Uitnodiging Per mail
Veldwerkperiode 22 februari t/m 10 maart 2024
Herinnering  2 keer

Alle reacties naar leeftijd

16 t/m 34 jaar 90 9%
35 t/m 49 jaar 227 24%
50 t/m 64 jaar 318 33%
65 jaar en ouder 308 32%
Onbekend 11 1%
Totaal aantal reacties 954

Ervaring met vuurwerk

Zelf vuurwerk afsteken

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 79%

van de deelnemers heeft de afgelopen jaarwisseling geen vuurwerk afgestoken.

Veiligheid en openbare orde 17%

van de deelnemers heeft de afgelopen jaarwisseling wel vuurwerk afgestoken.

Veranderingen in mijn wijk, buurt of dorp over inrichting, bereikbaarheid, groen of parkeren 51%

van de deelnemers steekt nooit zelf vuurwerk af, maar kijkt wel graag naar het vuurwerk van anderen.

Overlast

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 71%

van de deelnemers heeft de afgelopen jaren in de periode voorafgaand aan de jaarwisseling vuurwerkoverlast ervaren.

Veranderingen in mijn wijk, buurt of dorp over inrichting, bereikbaarheid, groen of parkeren 54%

heeft in de afgelopen jaren in de periode na de jaarwisseling vuurwerkoverlast ervaren.

Veranderingen in mijn wijk, buurt of dorp over inrichting, bereikbaarheid, groen of parkeren 51%

van de deelnemers heeft in de afgelopen jaren tijdens de jaarwisseling vuurwerkoverlast ervaren.

Vormen van overlast

van de deelnemers vindt dat de extra terrasruimte de sfeer verbetert. 81%

van de deelnemers die wel eens vuurwerkoverlast ervaart, ervaart geluidsoverlast.

van de deelnemers vindt dat de extra terrasruimte goed is voor de horecaondernemers. 55%

van de deelnemers die wel eens vuurwerkoverlast ervaart, ziet een effect op (huis)dieren.

vindt dat de extra terrasruimte goed is voor de buurt als ontmoetingsplek. 30%

van de deelnemers die wel eens vuurwerkoverlast ervaart, ervaart een onveilig gevoel.

Overlast melden

van de respondenten wil graag meehelpen of meedenken met hun buurtbewoners om de buurt mooier, gezelliger of veiliger te maken 60%

van de deelnemers weet niet waar/hoe vuurwerkoverlast gemeld kan worden bij de gemeente.

van de respondenten wil graag meehelpen of meedenken met hun buurtbewoners om de buurt mooier, gezelliger of veiliger te maken 40%

van de deelnemers is hier wel van op de hoogte.

van de respondenten wil graag meehelpen of meedenken met hun buurtbewoners om de buurt mooier, gezelliger of veiliger te maken 94%

van de deelnemers heeft het afgelopen jaar geen melding gedaan van overlast van vuurwerk.

van de respondenten wil graag meehelpen of meedenken met hun buurtbewoners om de buurt mooier, gezelliger of veiliger te maken 29%

van de deelnemers heeft het afgelopen jaar geen melding gedaan, maar weet wel hoe dit gedaan zou kunnen worden.

Verminderen van overlast

Gemeente Oirschot heeft vuurwerkvrije zones

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 58%

van de deelnemers wist niet dat gemeente Oirschot vuurwerkvrije zones heeft.

Ideeën of suggesties voor het verminderen van overlast door vuurwerk

  • Verbod en Centrale Vuurwerkshow: Een algeheel verbod op vuurwerk, met een georganiseerde (professionele) vuurwerkshow op een centrale locatie in de gemeente.
  • Strengere Handhaving: Strengere handhaving van vuurwerkregels, inclusief hogere boetes voor overtredingen.
  • Vuurwerkzones: Specifieke zones aanwijzen waar vuurwerk kan worden afgestoken om overlast te minimaliseren.
  • Voorlichting en opvoeding: Meer voorlichting over de impact van vuurwerk, vooral op scholen, en meer betrokkenheid van ouders bij het toezicht op hun kinderen.
  • Beperking van verkoop: Beperkingen op de verkoop van vuurwerk, zoals het beperken van verkooppunten en het instellen van een latere verkoopdatum.

Alternatief voor vuurwerk afsteken

Uitspraak: Als de gemeente een alternatief organiseert, ga ik zelf geen vuurwerk kopen en/of afsteken.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 55%

van de deelnemers is het eens met deze uitspraak. Zij geven aan zelf geen vuurwerk kopen/afsteken als de gemeente een alternatief organiseert.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 27%

van de deelnemers is het niet eens met deze uitspraak. Deze deelnemers willen wel zelf vuurwerk kopen/afsteken. Ook als de gemeente een alternatief organiseert.

Deelnemers die het eens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Veiligheid: door het centraal en professioneel organiseren van vuurwerk door de gemeente, kan het aantal ongelukken worden verminderd.

Milieu: het gemeentelijk organiseren van vuurwerk kan de impact op het milieu verminderen, zoals lucht- en geluidsoverlast, vervuiling door vuurwerkresten en schade aan dieren.

Kosten: vuurwerkshows georganiseerd door de gemeente zorgen ervoor dat inwoners geen geld hoeven uit te geven aan het kopen van vuurwerk. Dit kan ook leiden tot kostenbesparingen voor de gemeente.

Deelnemers die het oneens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Traditie en vrijheid: vuurwerk is een oude gewoonte die gekoesterd moet worden. Alternatieven door de gemeente bedreigen deze traditie en beperkt de vrijheid om zelf vuurwerk te kopen en af te steken.

Kosten en belastinggeld: het geld van belastingbetalers wordt gebruikt voor alternatieve evenementen, terwijl dat geld beter kan worden besteed aan dingen zoals gezondheidszorg of scholen.

Effectiviteit en plezier: deelnemers vragen zich af of door de gemeente georganiseerde vuurwerkevenementen net zo leuk zullen zijn als zelf vuurwerk afsteken.

Schade en letsel door vuurwerk

Uitspraak: Het afsteken van vuurwerk is niet langer verantwoord qua schade en letsel

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 54%

van de deelnemers is het eens met deze uitspraak. Zij geven aan dat het afsteken van vuurwerk niet langer verantwoord is qua schade en letsel.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 30%

van de deelnemers is het niet eens met deze uitspraak. Deze deelnemers vinden het afsteken van vuurwerk wel verantwoord.

Deelnemers die het eens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Veiligheid: deelnemers zijn bezorgd over de veiligheid van vuurwerk. Het kan ernstig letsel veroorzaken bij zowel degenen die het afsteken als bij omstanders. Het risico op brandwonden, gehoorschade en andere verwondingen is hoog.

Schade aan eigendommen: vuurwerk kan schade veroorzaken aan eigendommen, zoals gebouwen, voertuigen en groenvoorzieningen. Dit kan leiden tot financiële kosten voor individuen en gemeenschappen.

Dierenwelzijn: vuurwerk kan angst en stress veroorzaken bij huisdieren en wilde dieren. Dit kan leiden tot ontsnappingspogingen, verwondingen en zelfs sterfgevallen onder dieren.

Brandgevaar: het risico op brand door vuurwerk is groot, vooral bij droge weersomstandigheden.

Deelnemers die het oneens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Traditionele waarde: vuurwerk is een traditie die mensen verbindt en vreugde brengt tijdens feestelijke gelegenheden.

Eigen verantwoordelijkheid: de meeste mensen gaan verantwoordelijk om met vuurwerk, dus een totaalverbod is niet nodig.

Handhaving: het handhaven van strenge regels en het aanpakken van illegaal vuurwerk en onverantwoordelijk gedrag zijn effectievere oplossingen dan een totaalverbod.

Veilig gevoel op straat

Uitspraak: Ik durf rond oudjaar niet goed de straat op vanwege het vuurwerk dat op straat wordt afgestoken.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 31%

van de deelnemers is het eens met deze uitspraak. Zij durven rond oudjaar niet goed de straat op te gaan vanwege het vuurwerk dat daar wordt afgestoken.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 54%

van de deelnemers is het niet eens met deze uitspraak. Deze deelnemers durven rond oudjaar wel de straat op te gaan.

Deelnemers die het eens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Angst voor letsel: deelnemers zijn bang voor de harde knallen en het risico om geraakt te worden door vuurwerk, wat kan leiden tot ernstig letsel.

Gevoel van onveiligheid: het afsteken van vuurwerk op straat kan een gevoel van onveiligheid creëren, vooral als het onverantwoordelijk wordt gedaan door bijvoorbeeld groepen jongeren.

Bezorgdheid over huisdieren: huisdieren kunnen erg angstig zijn voor vuurwerk en hun eigenaars kunnen terughoudend zijn om de straat op te gaan vanwege de impact die dit heeft op hun dieren.

Risico op schade: deelnemers maken zich zorgen over mogelijke schade aan eigendommen of voertuigen als gevolg van het afsteken van vuurwerk op straat.

Deelnemers die het oneens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Veiligheid is geen groot probleem: deelnemers ervaren geen angst of voelen zich niet onveilig vanwege het vuurwerk en vinden het daarom geen reden om binnen te blijven.

Bereidheid om risico’s te nemen: deelnemers zijn ondanks de aanwezigheid van vuurwerk op straat toch bereid de straat op te gaan en accepteren dat er een bepaald risico aan verbonden is.

Genieten van oudjaarsvieringen: deelnemers vinden het vuurwerk en de sfeer rond oudjaar zo belangrijk dat ze bereid zijn de mogelijke risico’s te accepteren en de straat op te gaan om ervan te genieten.

Vuurwerkvrije zones

Uitspraak: Vuurwerkvrije zones zijn een goed idee.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 65%

van de deelnemers is het eens met deze uitspraak. Zij vinden vuurwerkvrije zones een goed idee.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 20%

van de deelnemers is het niet eens met deze uitspraak. Deze deelnemers vinden vuurwerkvrije zones geen goed idee.

Deelnemers die het eens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Veiligheid en bescherming: van onder andere ouderen, dieren, en gebieden waar veel mensen samenkomen zoals verzorgingshuizen, winkelcentra en scholen.

Overlastbeperking: zowel op het gebied van geluidsoverlast als schade en rommel die veroorzaakt wordt door vuurwerk.

De behoefte aan handhaving en controle: om ervoor te zorgen dat de vuurwerkvrije zones effectief zijn en gerespecteerd worden. Handhaving wordt gezien als essentieel voor het succes van dergelijke maatregelen.

Deelnemers die het oneens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Beperking van tradities: het instellen van vuurwerkvrije zones gaat in tegen de traditie van vuurwerk afsteken tijdens oud en nieuw.

Effectiviteit van de maatregel: deelnemers twijfelen aan de effectiviteit van vuurwerkvrije zones, mensen die toch illegaal vuurwerk willen afsteken zullen zich niet laten tegenhouden door vuurwerkvrije zones.

Bezorgdheid over handhaving: deelnemers denken dat het gebrek aan handhaving ervoor zal zorgen dat de zones niet effectief zijn en dat mensen ze zullen negeren, waardoor het probleem van vuurwerkoverlast niet wordt opgelost.

Traditie

Uitspraak: Het afsteken van siervuurwerk tijdens de jaarwisseling is een mooie traditie die we in stand moeten houden.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 62%

van de deelnemers is het eens met deze uitspraak. Zij vinden het afsteken van siervuurwerk tijdens de jaarwisseling een mooie traditie die in stand moet worden gehouden.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 27%

van de deelnemers is het niet eens met deze uitspraak. Deze deelnemers vinden het afsteken van siervuurwerk tijdens de jaarwisseling geen mooie traditie die in stand gehouden moet worden.

Deelnemers die het eens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Traditionele waarde: deelnemers benadrukken het belang en de omvang van deze traditie. Deze mag volgens hen niet verloren gaan.

Andere oplossingen voor het behouden van de traditie: meer handhaving en georganiseerde vuurwerkshows worden als oplossingen genoemd om de veiligheid beter te waarborgen zonder de traditie te laten verdwijnen.

Deelnemers die het oneens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Veiligheid: deelnemers benoemen de veiligheidsrisico’s die gepaard gaan met het afsteken van vuurwerk.

Milieu impact: bezorgd zijn deelnemers over milieuvervuiling en de impact op dieren en het milieu.

Acceptatie van verandering: deelnemers vinden dat tradities kunnen veranderen en dat het aanpassen aan huidige normen en waarden belangrijk is.

Handhaving

Uitspraak: Voor en na de jaarwisseling is het afsteken van vuurwerk niet toegestaan. Daar moet beter op worden gehandhaafd.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 76%

van de deelnemers is het eens met deze uitspraak. Zij vinden dat er beter gehandhaafd moet worden op het illegaal afsteken van vuurwerk voor of na de jaarwisseling.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 9%

van de deelnemers is het niet eens met deze uitspraak. Deze deelnemers hebben geen behoefte aan betere handhaving hierop.

Deelnemers die het eens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Veiligheid en overlast: deelnemers benadrukken dat handhaving de veiligheidsrisico’s en overlast voor mens en dier kan verminderen.

Respect voor regels: deelnemers hebben het gevoel dat als er regels zijn, deze ook gehandhaafd moeten worden om de naleving ervan te verzekeren.

Strengere sancties: Er wordt gepleit voor forse boetes als afschrikmiddel voor mensen die vuurwerk afsteken buiten de toegestane periode.

Erkennen van uitdagingen: deelnemers erkennen dat handhaving een uitdaging kan zijn (beperkte middelen en personele capaciteit).

Deelnemers die het oneens zijn met de stelling geven de volgende redenen:

Praktische haalbaarheid: deelnemers zijn van mening dat volledige handhaving niet haalbaar is. Daar komt bij dat veel deelnemers handhaving van criminaliteit en verkeersovertredingen belangrijker vinden dan handhaving op vuurwerk.

Effectiviteit van handhaving: deelnemers vragen zich af of handhaving effectief is. Overtredingen zullen toch blijven plaatsvinden, ook met handhaving.

Traditie en vrijheid: er wordt genoemd dat het afsteken van vuurwerk een traditie is die gekoesterd moet worden en dat mensen die vrijheid moeten hebben, ook buiten de jaarwisseling.

Andere oplossingen: deelnemers vinden dat er nog andere oplossingen zijn, zoals voorlichting geven.

Vuurwerkverbod

Landelijk vuurwerkverbod

zou (misschien) ook een volgende keer (weer) met de gemeente willen meedenken als de gemeente een ander besluit neemt dan werd gehoopt. 45%

van de deelnemers vindt een vuurwerkverbod in heel Nederland een goed plan.

zou (misschien) ook een volgende keer (weer) met de gemeente willen meedenken als de gemeente een ander besluit neemt dan werd gehoopt. 44%

vindt een vuurwerkverbod in heel Nederland geen goed plan.

doet men met name omdat men zich verbonden voelt met gemeente Heusden 11%

van deze deelnemers zou dit graag doen voor een zorginstelling.

Deelnemers die het vuurwerkverbod een goed plan vinden, geven de volgende redenen:

Minder overlast: vuurwerk veroorzaakt geluidsoverlast en ongemak voor veel mensen en dieren.

Veiligheid: vuurwerk is gevaarlijk en kan leiden tot ernstig letsel en schade aan eigendommen.

Schade en vernieling: het afsteken van vuurwerk veroorzaakt aanzienlijke schade aan infrastructuur en eigendommen.

Onvermogen om verantwoordelijkheid te nemen: veel mensen zijn niet in staat om verantwoordelijk om te gaan met vuurwerk, wat leidt tot ongelukken en letsel.

Gelijke regels: landelijke regels zorgen voor uniformiteit en vereenvoudigen handhaving.

Geen toegevoegde waarde: vuurwerk wordt gezien als een achterhaalde traditie die geen echte meerwaarde biedt.

Betere alternatieven: het organiseren van centrale professionele vuurwerkshows als alternatief kan zorgen voor saamhorigheid en veiligheid.

Deelnemers die het vuurwerkverbod geen goed plan vinden, geven de volgende redenen:

Traditie: veel mensen beschouwen vuurwerk afsteken als een belangrijke traditie die behouden moet blijven.

Moeilijk te handhaven: deelnemers denken dat een verbod niet effectief kan worden gehandhaafd, wat zou leiden tot meer illegaal vuurwerk en meer problemen.

Illegaal vuurwerk: een verbod zou leiden tot een toename van illegaal vuurwerk, wat nog gevaarlijker kan zijn.

Betere handhaving en regulatie: in plaats van een totaalverbod stellen deelnemers betere handhaving en regulering van vuurwerk voor, zoals beperking van de soorten vuurwerk en de locaties waar het afgestoken mag worden.

Alternatieven voor vuurwerk

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 49%

van de deelnemers ziet graag een centrale (grote) vuurwerkshow in het dorp als alternatief als er een landelijk vuurwerkverbod komt.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 28%

van de deelnemers ziet graag diverse vuurwerkshows in het dorp, verdeeld over de wijken.

Ik heb nooit een oproep voorbij zien komen 24%

van de deelnemers ziet graag een lichtshow boven het dorp.

Wat doen we met de uitkomsten?

De uitkomsten van de enquête zijn door de gemeente gebruikt om inzichtelijk te maken hoe extra stappen gezet kunnen worden op het gebied van preventie, handhaving en communicatie.